จ.แม่ฮ่องสอน จัดแห่โคหลู่ปอยส่างลอง แบบพหุวัฒนธรรม ผสานวัฒนธรรมชาติพันธุ์ ทั้งไทใหญ่ ปะโอ ม้ง และลีซู ร่วมสืบสานประเพณีอันดีงาม ซึ่งนับเป็นครั้งแรกของปอยส่างลอง

อบต.หมอกจำแป่ ต.หมอกจำแป่ อ.เมืองแม่ฮ่องสอน จ.แม่ฮ่องสอน จัดแห่โคหลู่ปอยส่างลอง แบบพหุวัฒนธรรม ผสานวัฒนธรรมชาติพันธุ์ ทั้งไทใหญ่ ปะโอ ม้ง และลีซู ร่วมสืบสานประเพณีอันดีงาม ซึ่งนับเป็นครั้งแรกของปอยส่างลองในปี พ.ศ.2568 นี้

เมื่อวันที่ 21 มีนาคม 2568 ว่าที่พันตรียุทธนา เจ้าดูรี นายอำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน นายสมศักดิ์ ณ มาตคำ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหมอกจำแป่ นางถนอม ณ มาตคำ กำนันตำบลหมอกจำแป่ นำพี่น้องประชาชนซึ่งมีทั้งชาติพันธุ์ไทใหญ่ ปะโอ ม้ง และลีซู กว่าพันคน ร่วมขบวนแห่โคหลู่ ( แห่เครื่องไทยทาน ) ในงานประเพณีปอยส่างลอง ประจำปี 2568 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 19-22 มีนาคม 2568

ปี พ.ศ. 2568 องค์การบริหารส่วนตำบลหมอกจำแป่ จัดประเพณีขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ ภายใต้การสนับสนุนขององค์การบริหารส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน และสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อเป็นการอนุรักษ์และสืบสานประเพณีอันดีงาม ที่มีคุณค่ายิ่งของจังหวัดแม่ฮ่องสอน ส่งเสริมให้เยาวชนได้เรียนรู้ หลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา และปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรมให้เยาวชน ในช่วงปิดภาคเรียนฤดูร้อน โดยมีเด็ก-เยาวชน ร่วมโครงการในครั้งนี้จำนวน 24 ชาวไทใหญ่มีความเชื่อว่า การได้บวชส่างลองจะได้อานิสงส์ผลบุญสูงสุด เป็นความเชื่อของชาวไทใหญ่ ที่สะท้อนออกมาผ่านงานประเพณี ที่ได้ยึดถือปฏิบัติและสืบทอดต่อกันมาเป็นเวลาช้านาน จนกลายเป็นหนึ่งในประเพณีที่ทรงคุณค่าของจังหวัดแม่ฮ่องสอน

สำหรับในวันนี้ เป็นวันแห่โคหลู่ (หรือวันแห่เครื่องไทยทาน) นำเครื่องอัฐบริขารที่ใช้ในการบรรพชาและเครื่องไทยธรรมทุกชิ้นมาเข้าขบวนแห่ให้ยิ่งใหญ่และสวยงาม มีปุ๊กข้าวแตก คือห่อข้าวตอกด้วยกระดาษสา ผูกติดกับธงสามเหลี่ยมที่เรียกว่า “จ๊ากจ่า” ใช้แทนดอกไม้สำหรับแจกให้ผู้ไปร่วมงานบรรพชาไหว้พระ ปุ๊กข้าวแตกจะขาดไม่ได้และจะต้องมีจำนวนเท่ากับส่างลอง เทียนเงิน เทียนทอง คือธูปเทียนแพ เป็นเครื่องบูชาส่างลองสำหรับถวายแด่พระอุปัชญาย์) พุ่มเงิน พุ่มทอง สำหรับส่างลองถวายพระพุทธและประดับขบวน อูต่อง ปานต่อง คือกรวยหมากพลูและกรวยดอกไม้ หม้อน้ำต่า คือหม้อดินห่อผ้าขาวใส่ใบไม้ 9 ชนิด จัดไว้เพื่อความร่มเย็น และเป็นสิริมงคล ขบวนกลองมองเซิงใช้บรรเลงประกอบขบวนทำให้เกิดความไพเราะรื่นเริงในขบวนเครื่องแห่โคหลู่

เครื่องไทยธรรมที่เป็นปัจจัยถวายพระสงฆ์ที่นิมนต์มาในงานตกแต่งด้วยดอกไม้จัดไว้อย่างสวยงามโดยมากหญิงสาวจะเป็นผู้ถือ อัฐบริขารที่เป็นเครื่องใช้สามเณร ประกอบด้วยส่างกาน (จีวร) เครื่องนอนและเครื่องใช้อื่น ๆ ของสามเณร ขบวนส่างลอง เป็นกลุ่มซึ่งจะอยู่เกือบท้ายขบวน วันนี้ทั้งส่างลองตะแปส่างลองและผู้ถือทีคำจะแต่งกายสวยงามเป็นพิเศษ ขณะขบวนเคลื่อนที่ไปก็จะฟ้อนรำไปด้วยตามจังหวะกลองก้นยาว ทำให้เกิดความสนุกสนานครึกครื้นมากยิ่งขึ้น

.     

ปอยส่างลอง ถือคติในการบวชเณรที่เลียนแบบพุทธประวัติของพระพุทธเจ้าตอนเป็นเจ้าชายสิทธัตถะก่อนออกผนวช จึงต้องแต่งกายส่างลองกันให้สง่างาม ตามแบบกษัตริย์พม่าโบราณ นุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อมีชายเชิงงอนปักดิ้นไหม ประดับด้วยเพชรนิลจินดาทั้งสร้อย กำไล และแหวน ศีรษะโพกด้วยผ้าแพรและประดับด้วยดอกไม้ มีคนคอยกางร่มทองคำกันแดด มีพี่เลี้ยงส่วนตัวคอยดูแลส่างลองอย่างใกล้ชิด

ประเพณีปอยส่างลองจึงเป็นการรวบรวมอัตลักษณ์ วิถีวัฒนธรรม และงานศิลป์ต่าง ๆ ของชาวไทใหญ่เข้าไว้ด้วยกันอย่างมากมาย ไม่ว่าจะเป็น ความเชื่อ พิธีกรรม การแต่งกาย เครื่องประดับ ขบวนแห่ การแสดง อาหารการกิน โดยจะจัดขึ้นปีละ 1 ครั้ง ทุกปี ระหว่างเดือนมีนาคม – เมษายน ซึ่งเป็นช่วงว่างเว้นจากการทำนา และมีความอุดมสมบูรณ์ในเรื่องของอาหาร และเป็นช่วงที่เด็กๆ ปิดเทอม ถือเป็นการใช้เวลาว่างช่วงปิดเทอมนี้ ศึกษาหาความรู้ และฝึกปฏิบัติตามรูปแบบชองชาวพุธ เป็นกลวิธีในการให้เด็กได้เรียนรู้ และสืบสานประเพณีดั้งเดิมของท้องถิ่นได้ดี

———————————–

ทศพล / แม่ฮ่องสอน